Cesja wierzytelności polega na przeniesieniu uprawnień z dotychczasowego wierzyciela na nowego nabywcę. Jeżeli umowa wierzytelności została sporządzona w formie pisemnej, dokument potwierdzający cesję również należy stworzyć w taki sposób. Przeprowadzenie cesji wierzytelności nie wymaga zgody dłużnika. Powinien on jednak zostać poinformowany o zbyciu wierzytelności. Obowiązek ten ciąży na osobie cedenta. Cesja wierzytelności, która jest z kolei przeprowadzana w firmach, nosi nazwę faktoringu. Umowę zawiera się wówczas pomiędzy dostawcą a kupującym należność.

Cesja wierzytelności – definicja i wyjaśnienie pojęcia

Termin cesja wierzytelności pochodzi z języka łacińskiego (łac. cessio-ustąpienie). Oznacza przeniesienie uprawnień przysługujących obecnemu wierzycielowi. Cesja wierzytelności przebiega pomiędzy dwiema stronami: zbywcą wierzytelności, czyli cedentem oraz nabywcą zwanym cesjonariuszem.

Cedent przekazuje cesjonariuszowi, na mocy cesji, wszelkie uprawnienia do wierzytelności. Oznacza to, iż dotychczasowy wierzyciel sprzedaje swoje prawa do egzekwowania długu. Cesjonariusz powinien mieć na uwadze, że może trafić na niewypłacalnego dłużnika.

Wierzytelność stanowi prawo majątkowe cedenta. Może nią dysponować w dowolnym zakresie (o ile dłużnik nie zastrzegł w umowie zgody na cesję).Po dokonaniu cesji wierzytelności, do cedenta należy poinformowanie dłużnika o zbyciu wierzytelności.

Co może stanowić przedmiot cesji wierzytelności?

Przedmiotem cesji wierzytelności może być każda wierzytelność, o ile przepis prawny nie twierdzi inaczej. W przypadku wierzytelności osobistej, właściwość zobowiązania musi zezwalać na przeprowadzenie cesji. Przepisy prawne nie zabraniają objęcia cesją tylko połowy wierzytelności.

Przedmiotem cesji może być na przykład:

  • umowa sprzedaży,
  • umowa zamiany,
  • dokument potwierdzający darowiznę.

Przepisy prawne stanowią, iż przedmiot cesji może stanowić również wierzytelność przyszła. Oznacza to, że w chwili sporządzania umowy, zobowiązanie finansowe jeszcze nie istnieje. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, by taka cesja mogła zostać przeprowadzona, wierzytelność musi być objęta stosunkiem prawnym.

Ograniczenia ustawowe – kiedy nie można przeprowadzić cesji wierzytelności?

Zgodnie z art. 912 Niezbywalność prawa dożywocia Kodeksu cywilnego, cesji nie można przeprowadzić na wierzytelności, która wynika z umowy dożywocia. Wierzyciel nie ma prawa zbycia długu, jeśli stanowi on prawo odkupu. Zgodnie z art. 595§1 Kodeksu cywilnego prawo odkupu jest niezbywalne i niepodzielne.

Nie można również dokonać cesji, jeśli jej przedmiotem jest prawo pierwokupu. Taki zapis znajduje się w art. 602§1 Kodeksu cywilnego. Jest ono niezbywalne i niepodzielne, chyba że stosunki prawne stanowią inaczej.

Przedmiotem cesji nie mogą być również dokumenty na okaziciela, czyli akcje. Zbyć nie wolno także weksli ani obowiązku alimentacyjnego. Podczas cesji wierzytelności obie strony powinny mieć to na uwadze.

Co należy mieć na uwadze przy zawieraniu umowy cesji wierzytelności?

Przy tworzeniu umowy cesji wierzytelności należy pamiętać o kilku ważnych elementach. Zgodnie z art. 511 Forma przelewu (cesji) Kodeksu cywilnego, dokument powinien być sporządzony w formie pisemnej, jeśli wierzytelność, w której skład wchodzi pożyczka na raty bez zaświadczeń, również stwierdzono w taki sposób. Pozwoli to na wyjaśnienie niejasności czy rozbieżności pomiędzy cedentem a cesjonariuszem.

Umowa cesji wierzytelności powinna zawierać:

  • datę i miejsce sporządzenia umowy,
  • strony dokonanej cesji wierzytelności-cedent (dotychczasowy wierzyciel) oraz cesjonariusz (nabywca wierzytelności),
  • oświadczenie cedenta o przysługującym mu tytule wykonawczym do zbywanej wierzytelności,
  • zapis potwierdzający cesję wierzytelności,
  • określenie momentu zbycia wierzytelności,
  • określenie kwoty sprzedawanego długu,
  • klauzula przypominająca o konieczności zawiadomienia dłużnika o cesji,>/li>
  • załącznik w formie dokumentu, który stwierdza przeprowadzoną cesję wierzytelności.

Rola dłużnika w cesji wierzytelności

Dłużnik nie stanowi w cesji wierzytelności żadnej ze stron. Zgodnie z art. 514 Kodeksu cywilnego, jego zgoda na przeprowadzenie cesji nie jest konieczna. Sytuacja jest inna tylko wtedy, gdy w umowie pożyczki czy na przykład kredytu na umowę zlecenie, dłużnik zastrzega sobie zgodę na dokonanie cesji wierzytelności.

Dłużnik, który nie został poinformowany o dokonanej cesji, jest chroniony przepisami prawnymi. Zgodnie z art. 512 Zapłata do rąk cedenta Kodeksu cywilnego, dłużnik, który nadal reguluje zobowiązanie finansowe u dotychczasowego wierzyciela, nie poniesie za to odpowiedzialności.

Cesja wierzytelności w chwilówkach, czyli refinansowanie pożyczki

Refinansowanie pożyczki polega na zaciągnięciu nowego zobowiązania finansowego na spłatę poprzedniego. Jeżeli dłużnik nie jest wypłacalny, może ubiegać się o pożyczkę w firmie współpracującej z instytucją, gdzie posiada już dług. Element łączący refinansowanie pożyczki z cesją wierzytelności to spłata zadłużenia u nowego wierzyciela.

Przelew środków w ramach refinansowania pożyczki następuje pomiędzy instytucjami finansowymi. Pieniądze nie wpływają na konto dłużnika. Pożyczkobiorca natomiast jest zobowiązany do zapłaty prowizji w firmie udzielającej mu pożyczki na spłatę poprzedniej (jej wysokość zależy od kwoty pożyczki i czasu jej spłaty).

Cesja wierzytelności w firmach, czyli czym jest faktoring?

Faktoring to umowa, która jest zawierana pomiędzy dostawcą a kupującym należność. Dostawcę określa się mianem faktoranta. Z kolei kupujący należność to faktor, który otrzymuje prawo do finansowania wierzytelności oraz do zarządzania nimi.

Faktorant ponosi koszty za przyjęcie wierzytelności przez faktora. Po jego stronie znajduje się uregulowanie opłat za prowizję oraz dyskont.

Przy zaciąganiu kredytów czy pożyczek w bankach, klientom często proponowane jest dodatkowe ubezpieczenie. Takie rozwiązanie jest przede wszystkim doskonałą formą zabezpieczenia spłaty pożyczki i może obniżyć oprocentowanie kredytu. W ostatecznych rozrachunku jednak często zwiększa miesięczne obciążenie ratalne. Kiedy ubezpieczenie jest opłacalne i przede wszystkim, czy jest ono obowiązkowe?

Czym jest ubezpieczenie kredytu?

Najprościej mówiąc, ubezpieczenie jest to forma zabezpieczenia spłaty zobowiązania, przykładowo kredytu. Warto tutaj wspomnieć, że według ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, pojęcie to obejmuje również inne formy prawne umów, m.in. pożyczki.

Wśród najczęściej spotykanych ubezpieczeń możemy wyróżnić:

  • Ubezpieczenie na życie (ubezpieczenie na wypadek śmierci kredytobiorcy) – w sytuacji śmierci kredytobiorcy, spłatę pozostałej części zobowiązania pokrywa ubezpieczyciel. Aby świadczenie zostało wypłacone, niezbędny jest pisemny wniosek rodziny kredytobiorcy bądź banku oraz przedstawienie wskazanych dokumentów, tj. aktu zgonu;
  • Ubezpieczenie na wypadek utraty pracy – w przypadku utraty pracy przez kredytobiorcę, ubezpieczyciel spłaci pozostałą część kredytu. Warto mieć na uwadze, że taka sytuacja może zaistnieć jedynie wtedy, gdy utrata pracy nie nastąpi z winy klienta. Do wypłaty świadczenia niezbędne jest przedstawienie określonych dokumentów, m.in. świadectwa pracy;
  • Ubezpieczenie na wypadek trwałego inwalidztwa – ubezpieczyciel spłaci pozostałą część kredytu w chwili, gdy klient dozna trwałego uszkodzenia ciała, co w konsekwencji uniemożliwi mu dalsze wykonywanie pracy. W takiej sytuacji spłata reszty kredytu odbywa się na wniosek kredytobiorcy, który zobowiązany jest do przedstawienia dokumentów potwierdzających inwalidztwo.

Ogólne warunki ubezpieczenia  – na co zwrócić uwagę?

Zanim zdecydujemy się na wykupienie ubezpieczenia, warto dokładnie zaznajomić się ogólnymi warunkami ubezpieczenia (OWU), przy czym szczególną uwagę należy zwrócić na tzw. wyłączenia. Przede wszystkim warto wiedzieć, że jedynie ubezpieczenie na życie, w sytuacji śmierci, pokrywa całość zobowiązania pożyczkobiorcy. Inaczej jest w przypadku ciężkiej choroby klienta, kiedy to polisa najczęściej gwarantuje jedynie spłatę części pożyczki.

Ponadto lista chorób, które podlegają ochronie, nie jest długa – zazwyczaj dotyczy ona zawału serca, udaru mózgu, niewydolności nerek czy nowotworu złośliwego. Warto przy tym pamiętać, że zachorowanie na ciężką chorobę nieobjętą polisą, nie uprawnia klienta do skorzystania z ubezpieczenia. Przed podpisaniem umowy, należy zatem dokładnie sprawdzić, jakie choroby podlegają pod naszą polisę.

Również przy wykupieniu ubezpieczenia od pracy warto zwrócić uwagę na kruczki. W zdecydowanej większości przypadków świadczenie zostaje wypłacone jedynie w sytuacji utraty zatrudnienia niewynikającej z winy ubezpieczonego. Oznacza to, że świadczenie zazwyczaj nie przysługuje osobom, które umowę pracy rozwiązały za porozumieniem stron, którym wygasła umowa na czas określony czy też zrezygnowały z pracy z uwagi na zmiany warunków w umowie.

Ważne – należy pamiętać również o karencji. Jeśli przykładowo zachorujemy w ciągu 60 bądź 90 dni od podpisania umowy, świadczenie nie zostanie wypłacone.

Odstąpienie od ubezpieczenia kredytu – czy to możliwe?

Na początku warto wspomnieć, że klienci, którzy zdecydowali się na podpisanie umowy kredytowej wraz z ubezpieczeniem, mogą zrezygnować z ochrony w dowolnym momencie. Takie działanie może jednak wiązać się z dotkliwymi konsekwencjami. Zanim zatem zdecydujemy się na odstąpienie od ubezpieczenia kredytu, warto dokładnie zapoznać się z zapisami zawartymi w umowie. Może zdarzyć się sytuacja, w której bank po dokonaniu takiej czynności zwiększy przykładowo marżę bądź oprocentowanie nieubezpieczonego już zobowiązania. Warto zatem najpierw przeanalizować plusy i minusy takiego rozwiązania, gdyż może okazać się, że zrezygnowanie z ubezpieczenia nie będzie dla nas korzystne finansowo i nadwyręży nasz budżet domowy.

Czy ubezpieczenie kredytu jest obowiązkowe? Banki, a instytucje pozabankowe

Aby odpowiedzieć na pytanie, czy ubezpieczenie pożyczki jest obowiązkowe, należy sięgnąć do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z art. 3.1. ubezpieczeniem obowiązkowym jest tylko „ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej podmiotu lub ubezpieczenie mienia, jeżeli ustawa lub ratyfikowana przez Rzeczpospolitą Polską umowa międzynarodowa nakłada obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia”.

Żadna zatem ustawa nie mówi o konieczności zawarcia umowy ubezpieczenia kredytu. Zawarcie takiej umowy jest zazwyczaj wymogiem wyłącznie banku. Takie rozwiązanie również zwiększa zdolność kredytową klienta, dlatego rezygnacja z ubezpieczenia może wiązać się z koniecznością okazania innego zabezpieczenia spłaty należności, przykładowo poręczyciela.

Co ciekawe, instytucje pozabankowe w przeciwieństwie do banków, nie wymagają wykupu dodatkowego ubezpieczenia. Brak podpisania takiej umowy nie będzie zatem powodem odrzucenia wniosku o pożyczkę. Dodatkowo część firm pożyczkowych oferuje pożyczki bez zaświadczeń i całkowicie drogą online. Dzięki temu klienci mogą otrzymać gotówkę bez konieczności wychodzenia z domu.

Pożyczki coraz częściej pomagają nam w realizacji potrzeb i planów. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Wongę, co trzecia ankietowana osoba przeznacza uzyskane pieniądze na prace remontowe. A to tylko jeden z powodów, dla których je zaciągamy. Chętnie korzystamy z pomocy instytucji pozabankowych, dlatego powinniśmy wiedzieć, w jaki sposób wygląda wzór umowy pożyczki. Dzięki temu unikniemy niepotrzebnych problemów, a w kwestiach spornych zawsze będziemy mogli posłużyć się podpisanym przez obie strony dokumentem.

Strony biorące udział w transakcji

Przede wszystkim w umowie pożyczki muszą być wskazane podmioty, które biorą udział w transakcji. Pierwszym z nim jest pożyczkodawca, czyli instytucja pozabankowa udzielająca wsparcia finansowego. Drugim podmiotem jest pożyczkobiorca, który zaciąga zobowiązanie i jest zobligowany je spłacić. W przypadku instytucji pozabankowej, konieczne będą takie dane jak numer REGON, NIP oraz KRS. Pożyczkobiorca z kolei musi przygotować dowód osobisty, z którego będą zaczerpnięte podstawowe informacje.

Rodzaj pożyczki pozabankowej

Drugą istotną kwestią jest rodzaj interesującej nas pożyczki pozabankowej. Umowa precyzuje czy jest to pożyczka krótkoterminowa, czy może pożyczka długoterminowa, zwana też ratalną. Pożyczki na raty charakteryzują się znacznie dłuższym okresem kredytowania i większą kwotą, której spłatę rozkładamy na mniejsze, wygodne dla budżetu płatności.

Okres kredytowania i zasady spłaty pożyczki

Wspomniany okres kredytowania to dokładny czas, w jakim obowiązuje kontrakt między pożyczkodawcą, a pożyczkobiorcą. Wskazuje, kiedy zobowiązanie ma zostać spłacone. Uzgodnionego terminu nie można przekroczyć. Jeżeli zbagatelizujemy ustalenia, będziemy musieli liczyć się z przykrymi konsekwencjami nieuregulowania pożyczki w terminie.
Umowa musi też określać, w jaki sposób pożyczkobiorca ma zwracać dług. Najwygodniejszą metodą jest wpłata na konto. Niektórzy jednak wolą wpłacać pieniądze na poczcie. Dlatego istotne jest, aby w dokumencie był jasno sprecyzowany sposób regulowania zobowiązania.

Całkowity koszt pożyczki

Jedną z najważniejszych kwestii dla pożyczkobiorcy jest punkt dotyczący całkowitych kosztów pożyczki. Podstawowym składnikiem, który określa wartość pożyczki, jest RRSO. To rzeczywista roczna stopa oprocentowania, mająca za zadanie wskazać wszystkie opłaty związane z pożyczką. W ich skład wchodzi zarówno jednorazowo pobierana prowizja, jak też opłata przygotowawcza, koszty ubezpieczeń oraz koszty administracyjne. Na względzie należy mieć także odsetki, które pożyczkodawca naliczy od razu po przekroczeniu terminu spłaty.

Możliwość wcześniejszej spłaty albo przedłużenia terminu spłaty

W umowie nie może zabraknąć zapisu o możliwości wcześniejszej spłaty albo przedłużenia terminu regulowania pożyczki. Wcześniejsza spłata pożyczki często wiąże się ze zmniejszeniem odsetek związanych z terminem, w jakim nie korzystaliśmy ze zobowiązania. Uregulowanie zadłużenia przed terminem jest korzystne dla naszego budżetu. Będziemy mogli znowu zarządzać całością swoich finansów, nie martwiąc się o dodatkowe raty.
Warto też skorzystać z możliwości przedłużenia terminu spłaty. Szczególnie, kiedy na głowę spadły nam inne wydatki, a nie chcemy trafić do baz dłużników ze zniszczoną zdolnością kredytową. Im szybciej skontaktujemy się z pożyczkodawcą, tym szybciej omówimy nowe warunki spłaty. Pamiętajmy, że nie każda instytucja pozabankowa zapewnia taką ewentualność, dlatego rozsądnie wybierajmy pożyczkodawców.

Konsekwencje nieterminowej spłaty zobowiązania

Nieterminowe płatności na pewno nie będą zbagatelizowane przez pożyczkodawcę. Kiedy upłynie termin regulowania raty, instytucja pozabankowa za pomocą monitu przypomni nam o konieczności uregulowania zobowiązania. Te zagadnienia również muszą być przedstawione w umowie. Kiedy otrzymam monit? Czy do moich drzwi zapuka windykator? To kwestie, które mogą być dla nas bardzo istotne.

Możliwość odstąpienia od umowy lub reklamacji

Ostatnim istotnym punktem w umowie jest możliwość odstąpienia od umowy albo jej reklamacji. Zdarzają się sytuacje, kiedy mimo początkowego poczucia pewności o potrzebie zaciągnięcia pożyczki, później okazuje się, że poradzimy sobie bez dodatkowych funduszy. Mamy 14 dni, aby odstąpić od umowy bez podania przyczyny.
Pożyczkobiorca ma też prawo do zareklamowania pożyczki, jeśli pożyczkodawca nie spełnił warunków określonych w umowie. Dokument musi określać, w jaki sposób zgłaszać reklamację i jak będzie ona rozpatrywana.