Każdy z nas słyszał o kredytach i pożyczkach. Wbrew pozorom, nie wszyscy są świadomi różnicy między tymi produktami. O ile wiemy, że zazwyczaj różnią się kwotami i okresem spłaty, o tyle nie zawsze zdajemy sobie sprawę z podstaw prawnych, które dotyczą tych usług. Pożyczki są proste do uzyskania, a formalności ograniczone są do minimum. Kredyt natomiast zostanie udzielony tylko najbardziej wiarygodnym klientom.
Ustawa o kredycie konsumenckim
Jeśli przyjrzymy się pożyczkom i kredytom pod kątem formalnym to zauważymy, że reguluje je ta sama ustawa. Chodzi tu konkretnie o Ustawę o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011 roku. Zawarte są tam wszystkie informacje o tym, co powinna zawierać umowa, którą podpiszemy z usługodawcą. Zgodnie z treścią ustawy, umowa musi zawierać wszystkie szczegóły odnośnie prowizji, oprocentowania, wysokości RRSO oraz możliwości bezpłatnego odstąpienia od umowy.
Nie tylko ustawa o kredycie konsumenckim reguluje funkcjonowanie usług finansowych. Innym, bardzo ważnym aktem prawnym jest ustawa antylichwiarska, która zawiera zapisy służące kontrolowaniu instytucji oferujących swoim klientom produkty finansowe.
Charakterystyka kredytów oraz pożyczek
Możemy wskazać kilka czynników charakterystycznych dla kredytu. Jednym z nich jest to, że podlega on pod prawo bankowe, które określa bardzo konkretne wymagania odnośnie kredytu. Przede wszystkim, musimy mieć precyzyjnie określony cel, na który chcemy przeznaczyć pozyskane tą drogą pieniądze. W przeciwieństwie do instytucji pozabankowych, bank jest pośrednikiem, który zarządza pieniędzmi, m.in. związanymi z depozytami. Dysponuje zatem większymi środkami niż firmy pożyczkowe.
Pożyczka jest produktem udzielanym zarówno przez banki, jak i firmy pożyczkowe. Dzięki temu klient ma dostęp do szerokiej i bardzo zróżnicowanej oferty. Pożyczka jest podobna do kredytu na gruncie formalnym tj. odnośnie parametrów i sposobów uzyskiwania, a niekiedy też spłacania. Różnica przejawia się w tym, że pożyczka pozabankowa nie musi mieć sprecyzowanego przeznaczenia. W niektórych przypadkach może być nieodpłatna.
Wymagania względem banków i firm pożyczkowych
Sektor pozabankowy upraszcza formalności i ma mniej surowe wymagania niż banki. Dlatego prawdopodobieństwo otrzymania pożyczki którąś z dostępnych dróg jest większe. Należy jednak pamiętać, że wymagania odnośnie pożyczek i kredytów dotyczą zarówno klientów, jaki i podmiotów ich udzielających.
Mimo tego, że banki podlegają pod prawo bankowe, dotyczy ich również obowiązek informacyjny wynikający z zapisów Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z tym, mają one obowiązek informowania nas o naszej sytuacji finansowej. Możemy zapytać o stopień zadłużenia, wysokość wpłat. Bank jest też zobligowany do informowania o zmianach odnotowanych na naszym rachunku.
Osobną kwestią pozostaje prowadzenie weryfikacji zdolności kredytowej klienta. Firmy pożyczkowe często to robią dla bezpieczeństwa obu stron podpisujących umowę. W przeciwieństwie do banków, nie są one zobowiązane do sprawdzania scoringu punktowego. Mogą to zrobić dobrowolnie z wykorzystaniem danych, które udostępni im BIK.
Względem firm pożyczkowych wprowadzone są jasno określone wymogi formalne. Dotyczą one głównie kapitału i wkładu pieniężnego. Te sumy nie mogą pochodzić z kredytów, pożyczek, obligacji, albo innych źródeł, które nie są udokumentowane. Nie bez znaczenia jest też rodzaj działalności. Firma pożyczkowa może być spółką z o.o. lub akcyjną.
Kwoty, koszt i okres kredytowania
Różnica pomiędzy pożyczką a kredytem często przejawia się w kwotach, do jakich mamy dostęp oraz okresie ich kredytowania. Ze względu na swoje możliwości finansowe, instytucje pozabankowe oferują nam mniejsze sumy w charakterze chwilówki lub pożyczki ratalnej. Jeśli chodzi o zobowiązania w systemie ratalnym, to mogą być udzielane nawet na kilka lat, jednak nie jest to regułą
Ustawa o kredycie konsumenckim z kolei określa maksymalną kwotę tego kredytu. Jest to 255 550 zł lub równowartość tej sumy w innych walutach. Dotyczy to wszystkich zobowiązań, które objęte są treścią ustawy.
Koszt pożyczki i kredytu również jest określony prawnie w ustawie o kredycie konsumenckim. W przypadku kredytów, maksymalny limit kosztów pozaodsetkowych kredytu nie może wynieść więcej niż 55 proc. jego wartości w pierwszym roku i 30 proc. w latach kolejnych.
Kiedy lepiej wziąć kredyt, a kiedy pożyczkę?
Proces zaciągania pożyczki jest szybszy niż w przypadku kredytu. Zazwyczaj możemy łatwo dopasować kwotę i okres kredytowania do swoich możliwości. Po złożeniu wniosku o pożyczkę odpowiedź dostaniemy nawet w ciągu 15 minut. Jeśli dobrze wybierzemy parametry pożyczki ratalnej, comiesięczne opłaty nie będą zbyt odczuwalne. Ważne, że przy mniejszych potrzebach, możemy uniknąć dodatkowych kosztów, biorąc pierwszą darmową chwilówkę.
Kiedy lepiej jest sięgnąć po kredyt? Jeśli posiadamy bardzo skonkretyzowany cel, który wymaga dużych nakładów finansowych, na pewno przyda nam się solidny zastrzyk gotówki. Niestety, nie zawsze możemy otrzymać takie zobowiązanie. Wiele zależy tu od naszej zdolności kredytowej, która jest wymagana przez banki. Firmy pożyczkowe mniej surowo rozpatrują wnioski, przez co mogą przychylniej spojrzeć na naszą historię kredytową. Niektóre firmy oferują nawet pożyczkę bez zaświadczeń.
Powinniśmy decydować się na kredyt lub pożyczkę tylko wtedy, gdy wiemy, że będziemy w stanie podołać dodatkowym opłatom, które im towarzyszą. Gdy będziemy myśleć przyszłościowo, na pewno uda nam się zachować stabilność finansową i sumiennie spłacimy zobowiązanie. Należy pamiętać o tym, że im większe zobowiązanie, tym bardziej jego spłata może być problematyczna.