Kredyt czy pożyczka nie są powodem do dumy, jednak często stanowią nieodłączny element życia każdej rodziny. Mogą dać satysfakcję, jeśli zostaną przyznane tuż po naszej aplikacji, gdyż obie instytucje niosące pomoc bardzo dokładnie oceniają naszą wiarygodność finansową, od której wiele zależy. Stosując scoring, czyli punktową ocenę rzetelności klienta, instytucja przyznaje punkty analizując zawód, wykształcenie, status mieszkaniowy czy stan cywilny. Im więcej punktów, tym większa zdolność kredytowa. Przy niewielkiej ilości punktów musimy wykazać dodatkowe zabezpieczenie zobowiązania lub starać się o niższy kredyt czy pożyczkę. Jeśli znajdziemy się poniżej tzw. punktu odcięcia, gotówka nie zostanie nam przyznana. Warto więc myśleć o przyszłości i starać się pracować na swoją wiarygodność kredytową już teraz.
Kto może ubiegać się o kredyt?
Dodatkową gotówkę możemy zyskać w formie pożyczki bądź kredytu. Pożyczka udzielana jest większości, dlatego że firmy pozabankowe oferujące tego typu ofertę mają mniejsze wymagania. Nie trzeba podawać przeznaczenia pożyczanych pieniędzy, często również można ją pozyskać nieodpłatnie. Istnieją również pożyczki bez zaświadczeń. Kto może ubiegać się o pożyczkę? Każda osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych oraz zatrudniona jest w formie, która odpowiada wymaganiom banku.
Tak jak my mamy prawo do weryfikacji swojego pożyczkodawcy, tak w przypadku obu koncernów musimy liczyć się z tym, że zostaniemy sprawdzeni pod względem zdolności kredytowej. Pożyczkodawca nie ma obowiązku sprawdzenia nas pod tym kątem, banki udzielające kredytów gotówkowych już tak.
Scoring – punktowa ocena zdolności kredytowej
Scoring, czyli punktowa ocena zdolności kredytowej, to narzędzie używane głównie przez banki w celu ustalenia, czy będziemy odpowiedzialnymi kredytobiorcami. Instytucja zestawia profil ubiegającego się o gotówkę z profilem osoby, która kredyt otrzymała i regularnie go spłaca. Przy ocenie potencjalnego kredytobiorcy czy pożyczkobiorcy brane są pod uwagę:
- zawód,
- wykształcenie,
- status mieszkaniowy,
- dzielnica, w której zamieszkuje kredytobiorca,
- okres zamieszkania pod obecnym adresem,
- wysokość miesięcznych dochodów,
- posiadanie telefonu,
- wiek i stan cywilny,
- liczba osób pozostająca na utrzymaniu kredytobiorcy,
- posiadanie rachunku bankowego,
- referencje bankowe,
- posiadanie ubezpieczenia na życie,
- posiadanie programów oszczędnościowych,
- okres zatrudnienia w tym samym przedsiębiorstwie,
- okres zatrudnienia na obecnym stanowisku,
- okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy,
- posiadanie samochodu,
- posiadanie kart płatycznych.[1]
Metoda ta umożliwia ocenę wiarygodności pożyczkobiorcy oraz ocenę ryzyka kredytowego. Pozwala także oszacować, czy dana osoba będzie miała problem z terminowym oddaniem gotówki i nie wpadnie w spiralę zadłużenia.
Trzy rodzaje scoringu kredytowego
Wyróżnia się następujące rodzaje scoringu:
- scoring behawioralny – analizowana zostaje obsługa produktów finansowych pożyczkobiorcy i na tej podstawie przyznane zostają mu punkty
- scoring aplikacyjny – analizie podlegają prawa osobiste i majątkowe, za które również przyznawane są punkty pomagające w ocenie ryzyka kredytowego
- scoring kredytowy – stosowany przez banki przy udzielaniu kredytu, a także przez instytucje niefinansowe, oferujące produkty w niższych cenach, które uzupełniamy uiszczając opłatę za abonament
Scoring kredytowy wpływa na wiarygodność klienta
Scoring kredytowy nie jest stałą wartością. Wylicza się go każdorazowo i indywidualnie, dlatego mocno wpływa na wiarygodność przyszłego klienta i opisuje aktualną sytuację finansową. Można go przedstawić za pomocą gwiazdek (od * do *****) oraz punktów (od 192 do 631).
Jak można przeliczyć punkty na gwiazdki?
192 do 279 punktów = 1 gwiazdka
280 do 367 punktów = 2 gwiazdki
368 do 455 punktów = 3 gwiazdki
456 do 543 punktów = 4 gwiazdki
544 do 631 punktów = 5 gwiazdek
Im więcej punktów, tym lepiej przedstawia się nasza zdolność finansowa. Bywa niestety tak, że otrzymujemy punktów mniej. Jeśli sięgają okolicy tzw. punktu odcięcia, wymaga się od nas przedstawienia dodatkowego zabezpieczenia, aby wykazać naszą rzetelność. Pozycja poniżej punktu odcięcia dyskwalifikuje nas z ubiegania się o dodatkową gotówkę.
Rodzaje raportów BIK i sposób ich zamawiania
Ocena punktowa BIK może posłużyć bankom oraz firmom pozabankowym do pozyskania informacji o naszej wiarygodności finansowej. O informacje dotyczące zdolności kredytowej możemy ubiegać się również my. Wystarczy znać rodzaje raportów BIK i wybrać sposób zamówienia wybranego. Raport pozyskany z Biura Informacji Kredytowej wiąże się z opłatą, której wysokość zależy od rodzaju protokołu:
- Informacja ustawowa – jest to darmowy raport, który przedstawia dane o kredytobiorcy oraz jego historię kredytową
- Raport PLUS – protokół przedstawia podsumowanie zobowiązań finansowych klienta, nie zawiera jednak scoringu, czyli punktowej oceny zdolności kredytowej
- Raport PLUS z informacją o ocenie punktowej – raport, który przedstawia scoring BIK w postaci punktów oraz gwiazdkową ocenę zdolności kredytowej
Raporty BIK można zamówić zarówno w Biurze Informacji Kredytowej, jak i w banku, który współpracuje z BIK.
Scoring się resetuje
Wartość oceny zdolności kredytowej gwałtownie się zmienia, czego nie zawsze jesteśmy świadomi. Nie tylko przekroczenie terminu spłaty karty kredytowej wpłynie na ten zabieg. Istotnym czynnikiem będzie zaleganie z płatnościami lub opóźnienie w spłacie dowolnej raty. System odnotuje taki incydent i wpisze go w naszą historię. Jak deklaruje BIK, scoring resetuje się do podstawowego i korzystnego dla nas poziomu po trzech latach. Warunkiem jest nieobecność w bazie dłużników[2].
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Scoring_kredytowy
[2] https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/krajowy-rejestr-zadluzonych